Phả "hồn" vào gươl
Tang tảng sáng, già Alăng Bhong đã che dù đội mưa đến mặc dù lễ hội đâm trâu mãi đến cuối giờ chiều mới bắt đầu. Mưa rả rích suốt ngày nhưng bên trong, trên sàn gỗ mới tinh, bếp lửa ở hai đầu hồi đã nhóm lên, khói tỏa ấm áp. "Mình phải tới sớm chớ! Có gươl mới, hỏi sao không mừng?" - già Bhong 76 tuổi trả lời khách bằng một câu hỏi. Ngồi cạnh là một bậc cao niên khác của thôn A sờ, Hôih Nghinh và xung quanh gần trăm đồng bào Cơtu đến uống rượu, ăn xôi, hát lý... Họ lặng lẽ tìm "hồn" cho gươl. Ngay trên đất mới.
 Thanh niên Làng thanh niên lập nghiệp A sờ mừng gươl mới - Ảnh: H.X.H |
Khi mưa bên ngoài nặng hạt thì cũng là lúc điệu múa truyền thống Tung tung da dá bắt nhịp. Đám trai gái Cơtu giục trống, chiêng, nhịp nhàng quanh cột buộc trâu (xờ-nur). Lễ hội đâm trâu đầu tiên trên đất làng thanh niên lập nghiệp được lớp trẻ như Alăng Dút chờ đợi từ hàng chục năm trước, khi những thôn xa cứ chuyển dần từ lưng chừng núi xuống thung lũng, rồi lại dời vào các khu tái định cư nhường "đất" cho công trình thủy điện A vương... Nên khi đám thanh niên đến từ các thôn vẫn mạnh mẽ trong điệu D-hưng trước sân, tiếng hú dội cả vào vách núi phía trước... thì Alăng Dút đang mải ngồi đếm số bò thả trong làng mới. Dút sinh năm 1975, có vợ và 3 con nhỏ, vào làng mới từ năm 2003. "Mình có cả thảy sáu con. Mình gieo sáu ang lúa giống trên rẫy, chưa thu hoạch. Mùa trước chỉ gieo ba ang giống, thu được gấp 20 lần. Giờ sướng lắm rồi, có gươl, một nửa đội viên Kinh với nửa Cơtu, anh em nhận "bà con" với nhau ngay trong gươl này".
Nhịp sống mới trên làng trẻ
Nhà Alăng Dút đã kéo dài "vốn liếng" chung của Làng thanh niên lập nghiệp A sờ với đàn bò 150 con, 18 ha măng điền trúc, mỗi hộ lại thêm 1 ha sắn sắp thu hoạch. Khó khăn như vợ chồng Đoàn Văn Đào từ Hiệp Đức lên cũng có đàn bò 5 con, còn đám trẻ nhà Alăng Nghĩa luôn để mắt đến 3 con bò đang thả rong. Hầu như nhà nào cũng sắm được xe máy... 118 hộ thanh niên đang gầy dựng cuộc sống mới tại đây, hết một nửa là đồng bào Cơtu đến từ các thôn Tà rằng, Tà gung 1, Tà gung 2, A đền, Adang, A sờ... của xã Màcooih. Dân ở các thôn ấy cũng chuyển vào ở các khu tái định cư của Đông Giang. Cánh trẻ ngày đầu vào làng mới, ban đêm chỉ biết tụ tập quanh nhà điều hành làng xây bằng gạch mà xem ti-vi, hát múa. Niềm vui lập nghiệp cứ lớn dần từng ngày. Nhóm cán bộ của Trung tâm địa chính tỉnh đang mang vác dụng cụ lên đo đạc để sớm chuyển quyền sở hữu đất cấp cho từng hộ thanh niên, dự kiến hoàn tất vào cuối năm nay.
Cánh phụ nữ Cơtu vẫn thoăn thoắt lên xuống bậc thang sực mùi gỗ mới, vai gùi nặng những xôi, thịt, cá. Tất cả được nấu từ chỗ nhà đội viên Alăng Krôn. Krôn là đội viên Cơtu trong nhóm đầu tiên dựng nhà ở làng thanh niên, giờ đã có một gia sản kha khá với căn nhà xây 60 triệu đồng. Từng làm Bí thư xã Đoàn xã Màcooih, anh vẫn nhớ đất cũ, nhưng giờ đã an cư trên làng mới nên hôm nay được ngồi đối diện với các già làng, các Đung (chủ gia đình) mà hát lý. Krôn hát rằng: "Ơ... Xin mời các già... Làng mới rượu ít, gạo ít, nhưng dựng gươl mới nên mời các già tới chứng kiến. Hãy cảm tạ thần linh giúp cho những đứa trẻ...". Già làng Alăng Bắp sửa lại chiếc áo sô - trang phục chỉ dành cho những dịp lễ trọng, nhấp ngụm rượu rồi hát đối lại: "Ơ... Dù của ít nhưng cái lòng phải đoàn kết. Mình già rồi, nhưng lớp trẻ mời đến uống rượu trước, hát lý trước, ngồi trên gươl mới, mừng lắm. Ơ... Gươl của lớp trẻ gỗ to, sườn nhà đẹp, mái lợp tốt. Cái vườn của lớp trẻ cũng đẹp... ơ...".
H.X.H
Bình luận (0)