Riêng trong tháng 11 vừa qua, nước Mỹ mất 533.000 việc làm, con số lớn nhất của tháng trong 34 năm nay; tính chung cả năm có thể lên đến 1,9 triệu người.
Đối với Việt Nam, trong 10 năm qua, tỷ lệ thất nghiệp ở thành thị đã giảm liên tục, trong khi tỷ lệ sử dụng thời gian lao động ở nông thôn tăng liên tục.
Tuy nhiên, công ăn việc làm vẫn luôn là chuyện thời sự, do Việt Nam có lực lượng lao động đông, số người thất nghiệp ở thành thị và thiếu việc làm ở nông thôn còn nhiều, hằng năm vẫn còn hơn một triệu người đến tuổi lao động… Những tháng đầu năm nay lạm phát cao, nhập siêu lớn, tăng trưởng kinh tế chậm lại; gần đây lại cộng hưởng với cuộc khủng hoảng và suy thoái kinh tế toàn cầu, vấn đề công ăn việc làm lại càng trở nên nổi cộm. Thể hiện ở 3 mặt:
Thứ nhất, những người đang có công ăn việc làm, nhưng do ở các doanh nghiệp còn nhiều sản phẩm tồn đọng, phải thu hẹp sản xuất, tạm dừng hoạt động, thậm chí bị phá sản, nên có thể bị mất hoặc thiếu việc, thu nhập sụt giảm mạnh.
Thứ hai, việc thu hút số lao động mới bị hạn chế. Sinh viên ra trường, người được đào tạo nghề cũng khó xin được việc làm phù hợp, nói chi đến số người chưa qua đào tạo. Số lao động được tạo việc làm năm nay không đạt được kế hoạch đề ra.
Thứ ba, xuất khẩu lao động gặp khó khăn ở hầu hết các thị trường. Do tác động của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, các nước và vùng lãnh thổ - hiện có nhiều lao động Việt Nam làm việc - không những giảm nhu cầu tuyển dụng lao động mới mà còn cắt giảm số nhân công từ nước ngoài. Số lao động xuất khẩu năm nay cũng không đạt kế hoạch đề ra.
Bắt đầu từ năm tới, bảo hiểm thất nghiệp sẽ được thực hiện, một mặt sẽ góp phần giải quyết phần nào khó khăn cho người lao động bị thất nghiệp, nhưng mặt khác cũng sẽ làm cho tỷ lệ thất nghiệp theo đăng ký sẽ lớn hơn các năm trước (do một số người thực chất đang làm những công việc có mức thu nhập thấp hơn cả trợ cấp thất nghiệp). Ngoài việc thực hiện chế độ bảo hiểm thất nghiệp, Chính phủ chủ trương kích cầu đầu tư, tập trung vào các công trình hạ tầng cơ sở, hỗ trợ việc sản xuất, xuất khẩu những mặt hàng có kim ngạch lớn, sử dụng nhiều lao động… Ngăn chặn suy giảm kinh tế là giải pháp quan trọng hàng đầu để bảo đảm an sinh xã hội, nhất là góp phần giải quyết công ăn việc làm.
Trong thời kỳ 2001 - 2007, tăng trưởng kinh tế 7,8%/năm, tương ứng với tốc độ tăng số lao động đang làm việc là 2,3%/năm. Hệ số giữa tốc độ tăng trưởng kinh tế và tốc độ tăng số lao động đang làm việc là 3,4 lần. Nếu tăng trưởng kinh tế sang năm chỉ còn 6,5%, thì số lao động đang làm việc chỉ có thể tăng được có 1,9%. Điều đó có nghĩa là tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng thêm không dưới 0,4%.
Thất nghiệp, thiếu việc làm tăng không chỉ làm cho thu nhập sức mua có khả năng thanh toán giảm, tác động đến tăng trưởng kinh tế, mà còn làm phát sinh và gia tăng tệ nạn xã hội…
Ngọc Minh
Bình luận (0)