Báo China Daily dẫn lời ông Hồ Cẩm Đào nói rằng cuộc hội đàm thượng đỉnh kéo dài hơn 2 tiếng đồng hồ tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh với Tổng thống Mỹ Barack Obama vào hôm qua là “thẳng thắn, xây dựng và rất hiệu quả” về hướng giải quyết một loạt vấn đề trọng đại.
Về kinh tế, cán cân thương mại, tỷ giá nhân dân tệ, thâm hụt ngân sách của Mỹ... là những bài toán đau đầu trong quan hệ giữa hai quốc gia. Trong 9 tháng đầu năm 2009, Mỹ nhập khẩu từ Trung Quốc 212.830,4 tỉ USD, trong khi xuất tới Trung Quốc chỉ 47.029,4 tỉ, nghĩa là thâm hụt thương mại tới 165.801 tỉ, theo số liệu của Washington. Phía Mỹ từ lâu cũng đã chỉ trích việc Trung Quốc kìm giá đồng nhân dân tệ, tạo lợi thế cho các nhà xuất khẩu của họ. Gần đây, Bắc Kinh đã có một số nới lỏng nhưng hầu như chưa đáp ứng mong đợi của Mỹ. Về phía Bắc Kinh, nắm trong tay khoảng 770 tỉ USD trái phiếu của Chính phủ Mỹ, đang lo lắng trước tình trạng thâm hụt ngân sách ngày một lớn của “con nợ”.
Trong tuyên bố chung, Trung Quốc và Mỹ đã nêu lên sự cần thiết phải điều chỉnh chính sách tiền tệ (về phía Bắc Kinh) và giảm thâm hụt ngân sách xuống mức ổn định (về phía Washington) để hướng tới sự phục hồi kinh tế mạnh mẽ cũng như quan hệ hợp tác bền vững.
|
|
|
Tháng 2.1972, Tổng thống Mỹ Richard Nixon đã thăm Trung Quốc và hội đàm với lãnh đạo nước chủ nhà Mao Trạch Đông. Chuyến thăm dẫn tới Thông cáo chung Thượng Hải, cam kết xây dựng quan hệ ngoại giao đầy đủ. Những cuộc gặp giữa các lãnh đạo Trung Quốc như Đặng Tiểu Bình, Lý Tiên Niệm, Triệu Tử Dương với các tổng thống Mỹ Jimmy Carter, Ronald Reagan cũng nằm trong nỗ lực tăng cường hợp tác. Tổng thống Bill Clinton cũng từng hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Giang Trạch Dân. Năm 2006, ông Hồ Cẩm Đào đã đến thăm Nhà Trắng, lúc ông George W.Bush đang làm tổng thống. Xen giữa các cuộc gặp này, nhiều “sự cố” về quân sự, kinh tế đã xảy ra khiến mâu thuẫn mới nảy sinh giữa hai nước. |
Xuyên suốt chuyến thăm của ông Obama, truyền thông Trung Quốc đã nêu bật những nét tích cực trong quan hệ xuyên Thái Bình Dương cũng như triển vọng hợp tác giữa hai nước. Có thể thấy, trong xu thế vận động chung, việc tăng cường quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc là cực kỳ quan trọng, vì lợi ích chung và vì lợi ích mỗi bên, như ông Obama từng nói: “Mỹ và Trung Quốc không phải sinh ra để làm đối thủ của nhau”. Sự thông hiểu lẫn nhau giữa Mỹ và Trung Quốc cũng sẽ giúp thế giới giải quyết nhiều bài toán, như biến đổi khí hậu, khủng hoảng tài chính, không phổ biến hạt nhân...
Tuy nhiên, nếu chỉ nhìn trên báo chí Trung Quốc, sẽ khó thấy được những mâu thuẫn còn tồn đọng và khó bề giải tỏa. Hãng tin AP cho biết tranh chấp thương mại đã được ông Hồ Cẩm Đào nêu lên khi nhắc lại việc Mỹ tăng thuế nhập khẩu đối với lốp xe và thép của Trung Quốc. Ông Obama thì ý nhị đề cập tới chủ đề nhân quyền, nói rằng đó là giá trị chung toàn cầu và cần được tất cả các nước tôn trọng. Bắc Kinh kêu gọi Washington tôn trọng các “lợi ích cốt lõi” của Trung Quốc, kêu gọi chấm dứt ủng hộ Đài Loan và lãnh tụ Tây Tạng lưu vong Dalai Lama. Ông Obama nói rằng Tây Tạng là một phần của Trung Quốc, nhưng đồng thời kêu gọi chính quyền trung ương Bắc Kinh đối thoại với đại diện của Dalai Lama, điều mà ông Hồ Cẩm Đào không bàn thêm.
Trước khi diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh, ông Obama đã giao lưu với sinh viên Trung Quốc tại Thượng Hải. Ông đã đề cập đến rất nhiều vấn đề, trong đó có tự do ngôn luận, tự do thông tin internet. Ông Obama nói tự do thông tin sẽ giúp xã hội vững mạnh hơn và ông ủng hộ phi kiểm duyệt. Có điều, những lời lẽ “khó chịu” này của ông sau đó đã bị báo chí Trung Quốc phản đối bằng một sự im lặng, hay chính xác hơn cái niềm tin mà ông Obama bộc bạch đã bị phủ định.
Bất đồng, khác biệt còn đầy, quan hệ Mỹ - Trung vẫn còn đối mặt với nhiều trở ngại, dù nỗ lực thúc đẩy hợp tác là điều đáng ghi nhận. Tuyên bố chung sau cuộc gặp thượng đỉnh ở Bắc Kinh vừa qua cho biết Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào sẽ thăm Mỹ vào năm tới.
Đỗ Hùng
Bình luận (0)