Theo hãng tin AP, ông Obama và Phó tổng thống đắc cử Joe Biden đã gặp gỡ 17 thành viên của ban cố vấn kinh tế giai đoạn chuyển giao quyền lực. Những người tham dự gồm các cựu thành viên nội các, ứng viên cho chức Bộ trưởng Tài chính, giám đốc các tập đoàn lớn như Xerox, Time Warner, Google... Tỉ phú Warren Buffett tham gia cuộc họp qua điện thoại. Cuộc họp diễn ra tại thành phố Chicago thuộc bang Illinois, nơi vị tổng thống đắc cử đang nỗ lực chuẩn bị nhân sự cho nội các mới sẽ nhậm chức vào ngày 20.1.
Tìm thuốc trị bệnh kinh tế
Với việc chủ trì cuộc họp, ông Obama mong muốn nhận được những lời khuyên cần thiết nhằm đối phó với những thách thức của nền kinh tế Mỹ. Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh chính quyền sắp mãn nhiệm của Tổng thống George W.Bush đang đẩy nhanh chương trình cứu nguy tài chính trị giá 700 tỉ USD. Theo AP, Bộ trưởng Tài chính Henry Paulson đang hối thúc nhân viên thuộc quyền làm mọi việc có thể nhằm chứng tỏ cho thị trường thấy chính phủ đang vung tiền ra để cứu hệ thống tài chính và giúp các ngân hàng khôi phục hoạt động cho vay bình thường.
Hôm 5.11, một ngày sau khi ông Obama đắc cử tổng thống, Bộ Tài chính Mỹ đã công bố chi tiết kế hoạch cho các ngân hàng và định chế tài chính vay khoản tiền kỷ lục 550 triệu USD trước cuối năm nay nhằm tránh phá sản. Bộ này cho biết tuần tới sẽ bán lượng trái phiếu trị giá tổng cộng 55 tỉ USD, bao gồm các trái phiếu có thời hạn phát hành 3 năm, nhằm đáp ứng nhu cầu vay tiền ồ ạt của các ngân hàng đang gặp khó khăn trong khi thâm hụt ngân sách liên bang dự kiến có thể lên tới gần 1.000 tỉ USD vào năm tới.
Khó khăn về tài chính của chính phủ cùng với những chỉ số về lực lượng lao động thất nghiệp và doanh số bán lẻ công bố ngày 6.11 không mấy khả quan đang đặt ra những thách thức đối với chính quyền mới của ông Obama. Theo Bộ Lao động Mỹ, tính đến cuối tháng 10, số người nhận trợ cấp thất nghiệp đã tăng thêm 122.000 người lên 3,84 triệu người, mức cao nhất kể từ cuối tháng 2.1983, thời điểm Mỹ phải vật lộn để vực dậy nền kinh tế sau cuộc suy thoái kéo dài. Đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy thị trường lao động ở Mỹ đang trong tình trạng yếu kém.
Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng của hãng Moody's Economy.com dự báo tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ sẽ tiếp tục giảm trong 6 tháng đầu năm 2009, khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 8% trước khi có thể bắt đầu ổn định lại. Theo chuyên gia này, tốc độ tăng trưởng kinh tế suy giảm sẽ gây ra tình trạng thất nghiệp trầm trọng nhất kể từ cuộc suy thoái 1981 - 1982. Thời đó, tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ là 10,8%, mức cao nhất kể từ thời kỳ Đại suy thoái những năm 30 của thế kỷ trước.
Các công ty giao dịch trái phiếu lớn dự kiến để thực hiện kế hoạch giải cứu, Chính phủ Mỹ sẽ cần đến 1,4 nghìn tỉ USD trong tài khóa hiện nay (bắt đầu từ ngày 1.10.2008), trong khi ông Zandi cho rằng con số này thậm chí có thể lên tới gần 2 nghìn tỉ USD. Theo ông, rất có thể ông Obama và Quốc hội do đảng Dân chủ kiểm soát sẽ thông qua gói kích thích kinh tế thứ hai trị giá 150 tỉ đến 300 tỉ USD.
Cuộc họp báo đầu tiên
Sau cuộc gặp các cố vấn kinh tế, ông Obama có cuộc họp báo dự kiến diễn ra vào lúc 13 giờ 30 giờ địa phương (tức 2 giờ 30 sáng giờ Việt Nam), theo hãng tin AFP dẫn thông cáo báo chí từ ban vận động tranh cử của ông Obama. Đây là cuộc họp báo đầu tiên của ông Obama kể từ lúc đắc cử tổng thống. Ông Obama đang phải chịu áp lực công bố việc bổ nhiệm các chức vụ về kinh tế, đặc biệt là vị trí Bộ trưởng Tài chính, người sẽ tiếp quản chương trình cứu nguy tài chính 700 tỉ USD từ chính quyền Bush và tiến hành những cải cách cần thiết để ngăn chặn nguy cơ tái diễn một cuộc khủng hoảng tương tự. Theo thăm dò của hãng tin Reuters với các chuyên gia kinh tế, rất có thể ông Obama sẽ chọn Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang New York nắm giữ Bộ Tài chính.
Với việc chọn ông Rahm Emanuel, cựu cố vấn của Tổng thống Bill Clinton, làm Chánh văn phòng Nhà Trắng, ông Obama đã bị phe Cộng hòa chỉ trích là đã đi ngược lại cam kết đem thay đổi vào Nhà Trắng, nhưng nhiều thành viên đảng Dân chủ coi đó là sự chọn lựa thông minh vì ông Emanuel có nhiều kinh nghiệm chính trị. Còn giới quan sát thì cho rằng hành động đó cho thấy ông Obama biết bổ sung những cái mà bản thân ông còn khiếm khuyết để có thể lãnh đạo chính quyền hiệu quả.
Hôm 6.11, ông Obama đã nhận được thông tin tình báo tuyệt mật đầu tiên trong vai trò tổng thống đắc cử. Các chuyên gia phân tích tin rằng ông Obama đã bắt đầu lập chiến lược cho các cuộc chiến tại Iraq và Afghanistan. Những lo ngại về khả năng mạng lưới khủng bố al-Qaeda sẽ "thử nghiệm" chính quyền mới của Mỹ cũng là một lý do hối thúc ông Obama nhanh chóng tập hợp nhân sự chuyên trách vấn đề an ninh quốc gia. Hôm 6.1 có cuộc điện đàm với lãnh đạo của 9 nước gồm Úc, Anh, Canada, Pháp, Đức, Israel, Nhật Bản, Mexico và Hàn Quốc, chủ yếu bàn về cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Ông Obama và phu nhân Michelle sẽ đến thăm Nhà Trắng theo lời mời của Tổng thống George W.Bush vào ngày 10.11.
Trùng Quang
Bình luận (0)