Cá ba thú

Cá ba thú dễ dàng chế biến nhiều kiểu khác nhau, món nào cũng hấp dẫn cái "thần khẩu" của mọi người. Nhanh nhất là nướng hoặc hấp. Sau khi làm sạch ruột, cá được đặt trên vỉ than hồng hoặc đặt trên vỉ hấp, trong chốc lát sẽ có món ăn dọn ra bàn. Khi nướng, cá chín tới tỏa mùi thơm "mời mọc" hơn món hấp kín đáo trong nồi dù đã được rắc lên mặt nào hành xắt nhỏ, cà chua và mỡ heo xắt hột lựu. Ở Phú Quốc, cả hai món này thường được ăn với rau rừng, gồm: đọt bứa, sao nhái, bằng lăng, trâm sắn, trâm kiềng kiềng, trâm ba vỏ, kim cang... Nhất là kèm thêm dừa rám nạo, cuốn bánh tráng, chấm nước mắm giấm đường, tỏi ớt. Đặc biệt, nếu thưởng thức hai món này tại Vườn Táo (Phú Quốc), bạn sẽ được dùng với loại nước chấm độc đáo với vị ngọt chua thơm. Nước chấm này được ông chủ Vườn Táo cất công nghiên cứu pha chế bằng nước mắm cốt, thêm chút đường, chút bột ngọt cùng giấm (nuôi bằng ổi chín cây trước khi dùng một thời gian, để chúng tự lên men). Khi ăn, cho thêm vào nước chấm này ớt giằm, ít đậu phộng rang đâm nhuyễn để tăng thêm hương vị.

Cá ba thú có tên khoa học là Rastrelliger brachysoma, tên tiếng Anh là IndoPacific mackerel. Cá ba thú có nhiều ở vùng biển nước ta. Cùng họ với cá bạc má, cá nục, nên về hình thức ba loại cá này rất giống nhau.

Cá ba thú kho mía cũng là "độc chiêu" của những người thợ bếp lành nghề. Róc mía sạch vỏ, cắt khúc, chẻ từng miếng dẹp, sắp đáy nồi trước khi xếp cá lên. Cứ một lớp mía là một lớp cá. Lớp mặt là mía. Chế nước mắm pha nước lạnh vừa ăn cùng chút nước màu vào, đun trên ngọn lửa lớn. Nồi cá sôi, hớt bọt, cho ớt xắt lát vào, để lửa riu riu chừng một tiếng đồng hồ, rắc hành lá xắt nhỏ lên trước khi tắt bếp. Vậy là nước mía, nước mắm thấm vào từng con cá. Thịt và cả xương cá mềm mại, rất khoái khẩu. Nếu bạn muốn có món cá ba thú kho-chiên thì chỉ cần kho nhỏ lửa chừng nửa tiếng đồng hồ, nhấc ra, cho cá vào chảo mỡ khử tỏi. Chiên vàng, sắp ra dĩa, chan nước xốt cà chua lên. Cái món cá kho-chiên này bảo đảm ngon hơn cách chiên bình thường mà các bà nội trợ ưa làm.

Công kỹ hơn một chút, để có món lạ miệng cho ông xã "nể" tài, các bà nội trợ ở huyện đảo đã sáng chế món cá ba thú kho tộ hoặc kho với dưa cải theo truyền thống Nam Bộ. Làm phong phú hơn thực đơn, có món cá ba thú kho măng. Mùa măng "rộ" cũng là mùa sinh sản của cá ba thú (từ tháng 9 đến tháng 11). Đó là lúc thịt cá rất ngọt và thơm. Ngoài ra, các bà nội trợ tài ba còn đưa cá ba thú vào danh mục nấu canh ngọt, một thực đơn quyến rũ vì lạ lẫm. Nhưng "nhức mình nhức mẩy" là canh chua cá ba thú. Con cá "bình dân", mắc lắm là 30.000 đồng/ký này "hóa thân" trong nồi nước sôi với nào cà chua, giá, bắp cải hoặc bạc hà, me dốt cùng một ít gia vị. Nồi canh chín, múc ra tô, rắc một ít rau ngò om xắt nhỏ, đặt bên dĩa nước mắm cốt giằm ớt thiệt cay, vậy là có bữa cơm ngon ăn "mệt xỉu"!

Bài, ảnh: Phương Kiều