Thử nghiệm và giải thưởng

10/12/2008 01:08 GMT+7

Không nằm ngoài dự đoán, Liên hoan sân khấu thử nghiệm toàn quốc đã khép lại trong cơn mưa giải thưởng. 13 đoàn nghệ thuật tham gia liên hoan, hầu như đoàn nào cũng “rinh” về ít nhất một giải thưởng, nếu không là giải thưởng dành cho diễn viên thì cũng là giải thưởng dành cho tập thể diễn viên, giải thưởng cho các đạo diễn hoặc giải thưởng cho các thành phần sáng tạo nghệ thuật, bao gồm họa sĩ, nhạc sĩ, thiết kế ánh sáng, biên đạo.

Nếu chỉ nhìn vào số lượng giải thưởng được trao tại lễ bế mạc thì có thể lạc quan nhận định: về mặt chất lượng, liên hoan đã thành công rực rỡ. Nhưng khi liên hoan diễn ra được hai ngày, Chủ tịch Hội đồng giám khảo - NSND Doãn Hoàng Giang thừa nhận: “Nhiều vở tính thử nghiệm không cao, đúng ra chưa đủ sức góp mặt trong một liên hoan sân khấu thử nghiệm quy mô toàn quốc”. Theo dõi các vở khá chăm chú, NSƯT Nguyễn Anh Dũng – Giám đốc Nhà hát kịch Việt Nam thở dài trên điện thoại: “Tôi chưa thấy nổi bật lên một tác phẩm nào”.

Liên hoan đi được nửa chặng đường, NSƯT Lê Duy Hạnh – Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu TP Hồ Chí Minh tâm sự: “Ban giám khảo chúng tôi cũng đang sang sông”. Ý ông là, giống như câu chuyện diễn ra trong vở kịch Sang sông (Câu lạc bộ sân khấu thử nghiệm Hội NSSK Việt Nam), các vị giám khảo của liên hoan cũng bối rối giữa các tiêu chí, cũng ngập ngừng nâng lên đặt xuống vở này, vở kia, cũng phân vân chưa biết sẽ chọn lối nào. Còn NSND Đình Quang thì dặn dò các nghệ sĩ: “Hãy ngẫm cho kỹ những điều mình định thử nghiệm!”.

Nhưng cuối cùng, cơn mưa giải thưởng vẫn dội xuống lễ bế mạc liên hoan. Đồng thời, người ta thấy không khí vui vẻ, hòa nhã cũng lan vào bản tổng kết nghệ thuật của Chủ tịch Hội đồng giám khảo: “Các đạo diễn của 13 đơn vị nghệ thuật đã mang đến liên hoan sân khấu thử nghiệm lần này tất cả tấm lòng, niềm đam mê, khát vọng và cả tài năng của họ.

Họ mang đến những sắc màu khác lạ, những quan niệm mới mẻ, những thủ pháp nghệ thuật đầy hấp dẫn và chinh phục. Họ đã đưa người xem đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác... Công cuộc thử nghiệm là một công cuộc khó khăn và gian khổ. Một con đường mới thì sao có thể dễ dàng? Vì vậy, liên hoan lần này có những thành công và cũng có những thất bại!”.

Không ít người cho rằng, giải pháp an toàn Ban giám khảo lựa chọn là hợp lý ở liên hoan sân khấu thử nghiệm toàn quốc lần đầu tiên. Nhưng, không ít người lại băn khoăn, như thế có quá dễ dãi với thử nghiệm? Chỉ riêng hạng mục “Diễn viên” đã lên tới 8 HCV, 13 HCB, trong đó, có không ít diễn viên tham gia diễn xuất trong những vở bị phê là “Hầu như không mang tính thử nghiệm”. Không ít người thắc mắc, liên hoan đông vui là tốt, giải thưởng nhiều cũng tốt, nhưng liên hoan sân khấu thử nghiệm thì đúng ra, tiêu chí số một phải là thử nghiệm chứ nhỉ?

Tiếc cho những thử nghiệm “bạo liệt” trong Sang sông. Chất thử nghiệm lồ lộ từ kịch bản, tư tưởng, nhân vật, âm thanh, sân khấu, và đặc biệt là đạo diễn. Trong liên hoan, Sang sông là tác phẩm nhận được nhiều phản hồi trái chiều nhất, những tranh cãi gay gắt nhất. Nói về Sang sông, NSND Doãn Hoàng Giang nhận xét: “Tôi nghĩ, một vở hay quá mới thế. Khen đứt lưỡi, chê như tát nước, đấy là những dấu hiệu của một tác phẩm lớn”.

Nhưng cuối cùng, Sang sông vẫn ngậm ngùi xếp đồng hạng với 3 tác phẩm khác, cùng đoạt giải thưởng dành cho đạo diễn. “Thử nghiệm cần mạo hiểm. Thử nghiệm cho phép thất bại. Và có thất bại cũng chẳng việc gì phải sợ”. Ai cũng biết thế, cũng nói thế, nhưng ngay chính những người cầm chịch liên hoan còn chưa dám mạnh tay thử nghiệm thì giấc mơ 5 năm nữa sân khấu thử nghiệm khởi sắc của NSND Doãn Hoàng Giang xem ra còn xa xôi lắm!

Hương Lan

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.