Canada trục xuất nhà ngoại giao Trung Quốc

Ngoại trưởng Canada Melanie Joly ngày 8.5 ra thông báo tuyên bố nhà ngoại giao Trung Quốc tên Triệu Nguy (Zhao Wei) tại Toronto là "nhân vật không được hoan nghênh". Ông Triệu bị cơ quan tình báo Canada cáo buộc liên quan âm mưu đe dọa nghị sĩ đảng Bảo thủ Canada Michael Chong và người thân tại Hồng Kông, theo The Canadian Press.

ẢNH CHỤP MÀN HÌNH CBC

"Chúng tôi sẽ không dung thứ bất kỳ hành động can thiệp nào từ nước ngoài vào các vấn đề nội bộ. Các nhà ngoại giao tại Canada đã được cảnh báo rằng nếu họ có hành vi như vậy, họ sẽ bị cho về nước", bà Joly nói.

Việc trục xuất diễn ra sau khi tờ Globe and Mail mới đây đưa tin Cơ quan Tình báo An ninh Canada (CSIS) hồi năm 2021 nắm được thông tin rằng chính phủ Trung Quốc tìm cách đe dọa ông Chong và người thân tại Hồng Kông. Chính quyền Canada đã xác nhận thông tin này.

Ông Chong bị đe dọa sau khi ủng hộ nghị quyết liên quan chính sách của Trung Quốc với người Hồi giáo thiểu số Duy Ngô Nhĩ. Bài báo của Globe and Mail cho rằng ông Triệu đã thu thập thông tin về ông Chong và Trung Quốc muốn "lấy ông Chong làm gương" để răn đe những người khác không nên có quan điểm chống chính quyền Trung Quốc. Ông Chong thất vọng và chỉ trích chính quyền đảng Tự do của Thủ tướng Justin Trudeau đáng ra phải đưa ra quyết định trục xuất sớm hơn.

REUTERS

Ông Trudeau nói cũng mới biết được thông tin qua báo chí và chỉ trích CSIS vì không báo cáo cho ông. Thủ tướng Trudeau miêu tả đây là vụ việc nghiêm trọng và quyết định trục xuất được cân nhắc rất cẩn thận.

Tuần trước, Ngoại trưởng Joly nói Bắc Kinh có thể có hành động đáp trả nhưng giờ bà cho rằng việc trục xuất là xứng đáng chấp nhận nguy cơ như vậy. "Quyết định này được đưa ra sau khi cân nhắc kỹ lưỡng toàn bộ yếu tố. Chúng tôi vẫn cương quyết giữ quan điểm rằng bảo vệ nền dân chủ là điều quan trọng nhất", bà Joly nói.

Trung Quốc từng nói chưa bao giờ can thiệp nội bộ Canada và không có ý làm vậy. Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Toronto tuyên bố báo cáo về ông Chong "không có cơ sở thực tế và hoàn toàn vô căn cứ".

Theo Reuters, Đại sứ quán Trung Quốc tại Ottawa đã lên án việc trục xuất ông Triệu và phản đối chính thức động thái của Canada. "Chúng tôi sẽ cương quyết có biện pháp phản ứng", một người phát ngôn Đại sứ quán Trung Quốc nói.

Mối quan hệ giữa Canada và Trung Quốc đã căng thẳng trong nhiều năm qua bất chấp Bắc Kinh là đối tác thương mại lớn thứ hai của Ottawa. Căng thẳng ngoại giao song phương leo thang từ khi Canada bắt Phó chủ tịch tập đoàn Huawei (Trung Quốc) Mạnh Vãn Chu hồi năm 2018, sau đó Trung Quốc bắt hai người Canada với cáo buộc gián điệp. Cả ba người được thả vào năm 2021.