'Cắt' kiểm tra giấy tờ tùy thân ở cửa boarding có đe dọa an ninh hàng không?

Như Thanh Niên đã đưa tin, Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Tân Sơn Nhất dự kiến giảm bớt thủ tục kiểm tra giấy tờ tùy thân của hành khách tại cửa lên máy bay (cửa boarding) để giảm ùn tắc dịp cao điểm Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán sắp tới. Tuy nhiên, Cục Hàng không Việt Nam không đồng ý với lý do: Hiện nay, quy định của pháp luật về vận chuyển đồng bộ hành khách và hành lý chưa có sự thay đổi.

Đồng thời, theo thống kê năm 2022, tiếp tục xảy ra một số vụ việc hành khách đi nhầm tàu bay do chủ quan của nhân viên hàng không tại cửa boarding. Đơn cử, ngày 24.7, hành khách đi chuyến bay VJ636 chặng từ TP.HCM - Đà Nẵng nhầm sang chuyến VJ1230 chặng TP.HCM - Côn Đảo.

Cảng Tân Sơn Nhất dự kiến giai đoạn cao điểm Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán sắp tới sẽ không kiểm tra giấy tờ tùy thân của hành khách tại cửa lên máy bay để tiếp tục góp phần giảm ùn ứ hành khách tại ga đến nội địa

H.M

Sau khi bài viết 'Tân Sơn Nhất muốn 'cắt' khâu kiểm tra giấy tờ tùy thân tại cửa lên máy bay, Cục Hàng không 'lắc đầu' đăng tải, Thanh Niên ghi nhận nhiều ý kiến của bạn đọc cho rằng, hiện tại có 3 khâu kiểm tra giấy tờ tùy thân, vé máy bay của hành khách tại sân bay gồm: quầy làm thủ tục (check-in); cửa an ninh và cửa boarding.

Đến cửa lên máy bay, mỗi vé có mã vạch, nếu không đúng thì không thể quét được nên không thể xảy ra việc để khách lên nhầm chuyến bay. Do đó, ở khâu này có thể chỉ cần soát vé cho chuẩn, không cần soát giấy tờ tùy thân.

Tuy nhiên, một chuyên gia đã có nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực an ninh, an toàn hàng không khẳng định vẫn cần thiết kiểm tra giấy tờ tùy thân của hành khách tại cửa ra máy bay.

Vị này phân tích: Việc bỏ bớt thủ tục kiểm soát sẽ giúp hành khách di chuyển nhanh hơn; giúp các đơn vị phục vụ mặt đất tiết giảm được nhân lực, song, có thể để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng cho an ninh hàng không.

Mặc dù hành khách đã được kiểm tra nghiêm ngặt tại cửa làm thủ tục, cửa an ninh nhưng vẫn có nhiều trường hợp phát hiện nhầm lẫn, không trùng khớp thông tin tại cửa ra máy bay. Không chỉ ở nhà ga nội địa, ngay cả với nhà ga quốc tế, dù qua cửa xuất/nhập cảnh kiểm tra rất kỹ nhưng vẫn sơ suất.

Chưa kể, hiện nay có tình trạng các đại lý bán vé máy bay cấp 3, cấp 4 để "chạy" đủ doanh số mà bất chấp bỏ qua nhiều quy định yêu cầu khách cung cấp thông tin, giấy tờ tùy thân khi đặt vé. Hành khách cũng có thể dễ dàng check-in trực tuyến, thay vì đến làm thủ tục tại quầy. Như vậy đã có 2 khâu kiểm soát thông tin cá nhân có thể xảy ra sai sót. Không bỏ qua trường hợp cố ý sử dụng vé của người khác để lên máy bay.

Vì thế, khâu kiểm tra ở cửa lên máy bay sẽ góp phần kiểm soát sơ hở, sót lọt từ những khâu trước.

Cũng theo vị này, tại một số sân bay quốc tế áp dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt nên hành khách qua cửa làm thủ tục không phải xuất trình giấy tờ tùy thân. Đây thực chất chỉ là thay đổi phương thức kiểm tra, không phải cắt bớt thủ tục kiểm tra an ninh.

"Theo tôi quan sát thì các chuyến bay chậm trễ, sân bay ùn ứ không phải do khâu kiểm soát tại cửa lên máy bay quá lâu mà vì nhiều nguyên nhân khác. Cũng chưa có chứng minh rõ ràng trường hợp ách tắc do kiểm tra thủ tục tại cửa boarding. Đành rằng, ai cũng muốn đơn giản hóa thủ tục nhưng chỉ cần 1 sơ sót về an ninh hàng không có thể để lại hậu quả rất nghiêm trọng" - vị này nhấn mạnh.

Mới đây, Cục Hàng không Việt Nam cũng thông tin triển khai chương trình ứng dụng thẻ căn cước công dân gắn chip điện tử trong việc làm thủ tục đối với hành khách đi tàu bay tại các chuyến bay nội địa. Thẻ căn cước công dân gắn chip điện tử được áp dụng công nghệ ứng dụng dưới dạng vân tay và nhận diện khuôn mặt.

Theo đó, khu vực làm thủ tục và kiểm tra an ninh hàng không sẽ có một làn dành riêng cho hành khách có căn cước công dân gắn chip. Tại đây có thiết bị đọc thẻ căn cước để tự động nhận diện khuôn mặt thay vì nhân viên sân bay kiểm tra giấy tờ thủ công như hiện nay.

Các thông tin, dữ liệu được tích hợp trong thẻ CCCD sẽ cắt giảm các thủ tục hành chính, trước mắt là các giấy tờ công dân. Đồng thời, giảm thiểu nguy cơ sử dụng giấy tờ giả, giảm bớt tình trạng quá tải tại các khu vực check-in thông thường tại sân bay, đáp ứng kịp thời với phát triển của khoa học công nghệ trong nước và trên thế giới. Qua đó, đem lại nhiều thuận lợi cho hành khách, tránh được tình trạng phiền hà, lãng phí hay bị mạo danh chủ thẻ để lừa đảo.

Các đơn vị cũng thống nhất chủ trương đưa vào thử nghiệm ứng dụng thẻ căn cước công dân gắn chip điện tử bằng phương pháp nhận dạng khuôn mặt hành khách tại một số chuyến bay nội địa trong vòng 6 tháng trước khi đưa ra quyết định ứng dụng chính thức. Dự kiến, việc thử nghiệm sẽ triển khai tại sân bay Nội Bài từ tháng 4.2023.