Cuộc gặp cấp cao Nga - Mỹ đã được tổ chức tại Moscow hôm 12.10 nhằm dàn xếp một số bất đồng lâu nay. Tham dự cuộc họp có Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và Bộ trưởng Quốc phòng Anatoly Serdyukov; phái đoàn Mỹ gồm Ngoại trưởng Condoleezza Rice và Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates. Ban đầu, Washington khá tự tin khi khẳng định đã mang đến Moscow những đề nghị mới có thể giúp xóa bớt bất đồng giữa hai phía về một số vấn đề, trong đó có kế hoạch lập lá chắn tên lửa tại Đông u của Mỹ.
Cụ thể, đoàn Mỹ đề nghị hai bên chia sẻ các dữ liệu cảnh báo sớm về tấn công tên lửa và cử sĩ quan liên lạc tới các khu vực có hệ thống phòng thủ của hai bên trong nỗ lực chung chống các vụ tấn công bằng tên lửa. Tuy nhiên, có thể thấy rõ sự bất đồng giữa khách và chủ nhà khi hai bên đối đáp thẳng thừng với nhau trong buổi họp báo chung. Ngoại trưởng Nga Lavrov nói rằng cần có thêm thời gian để xem xét những đề nghị trên và yêu cầu Washington hoãn việc lắp đặt hệ thống tên lửa đánh chặn trong thời gian đó. Đoàn Mỹ lập tức bác bỏ đề nghị của Moscow và cho biết tiến trình đàm phán với Czech và Ba Lan vẫn được triển khai, trong khi “Washington vẫn tiếp tục xem xét những quan ngại của Moscow về chương trình này”.
| Sau ngày làm việc đầu tiên thất bại, Ngoại trưởng Mỹ Rice đã đổ thêm dầu vào lửa khi có cuộc gặp với những nhà hoạt động nhân quyền tại Nga vào hôm qua. Trong cuộc gặp, bà cho biết muốn giúp những người này xây dựng các thể chế mới để bảo vệ người dân khỏi “quyền lực độc đoán từ chính phủ”. Bước đi trên chắc chắn khiến giới chức Nga phiền lòng. |
Ngoại trưởng Lavrov cũng nhắc đến sự kiện một đoàn chuyên gia quân sự Mỹ đến thị sát khu vực Nga đặt radar tại Azerbaijan hôm 9.10. Đây là nơi Nga đã đề nghị Mỹ lựa chọn để thay vào kế hoạch đặt lá chắn tên lửa tại Đông u. Khi đoàn Mỹ nhận xét rằng kỹ thuật radar ở khu vực này đã lỗi thời và không thể bì được hệ thống mà Mỹ dự định lắp đặt tại Czech, ông Lavrov thẳng thừng khẳng định lý do thực sự để Washington từ chối chính là radar tại
Azerbaijan không cho phép quan sát lãnh thổ Nga, trong khi radar tại Czech thì được.
Cuộc gặp do phía Mỹ đề nghị đã bộc lộ những căng thẳng “ngầm” giữa Washington và Moscow. Thay vì là cơ hội cải thiện quan hệ Nga - Mỹ, xem ra cuộc họp lần này chỉ làm cho tình hình thêm tồi tệ hơn. Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin tỏ dấu hiệu rằng sẽ không ủng hộ kế hoạch của Mỹ và đe dọa rời khỏi Hiệp ước các lực lượng tên lửa tầm trung (INF). Đây là một hiệp ước quan trọng từ thời Chiến tranh lạnh nhằm giới hạn số tên lửa tầm ngắn và tầm trung của Nga - Mỹ và dẫn đến sự giải giới gần 3.000 tên lửa của hai bên. Nga cũng dọa sẽ rút khỏi Hiệp ước các lực lượng vũ trang thông thường tại châu u nếu toàn bộ thành viên NATO không cùng thông qua hiệp ước trên. Bên cạnh đó, hai bên cũng không tìm được tiếng nói chung về vấn đề hạt nhân của Iran. Ngoại trưởng Nga Lavrov chỉ trích mạnh mẽ các lệnh cấm vận và việc Mỹ liên tục đe dọa tấn công quân sự chống Iran.
Thụy Miên
Bình luận (0)