Theo Hội Chiếu sáng đô thị VN, đến nay cả nước có 729 đô thị đã có hệ thống chiếu sáng đường giao thông, trong đó các TP lớn như Hà Nội, TP.HCM đều có đèn chiếu sáng đến tận ngõ hẻm. Thế nhưng trong hệ thống chiếu sáng công cộng cả nước sử dụng 70% bóng đèn sodium cao áp (HPS - đèn tiết kiệm điện), 30% còn lại sử dụng bóng đèn MV.
GS.TS Phan Hồng Khôi - Viện Khoa học và công nghệ VN - cho biết phần lớn bóng đèn đều có sử dụng thủy ngân, nhưng số lượng thủy ngân nhiều nhất là bóng đèn MV. Bóng đèn MV gây thiệt hại về nhiều mặt như lượng điện tiêu thụ cao hơn và trường hợp đèn bị vỡ sẽ thải thủy ngân ra môi trường gây nhiễm độc thủy ngân. Do tính chất độc hại như vậy nên có quốc gia còn lập hiệp hội thu hồi các loại bóng đèn có chất thủy ngân. Do đó, Hội Chiếu sáng đô thị VN đã đề nghị loại bỏ đèn này và thay bằng các loại bóng đèn khác có hiệu quả cao hơn - GS.TS Phan Hồng Khôi nhấn mạnh.
Xử lý phức tạp
|
Vì giá rẻ hơn! Những đô thị còn sử dụng bóng đèn MV nhiều là TP Bắc Giang 65%, thị xã Tuyên Quang 100%, TP Hà Nội 52%, TP Hội An 60%, TP Quy Nhơn 58%... Theo các chuyên gia Hội Chiếu sáng đô thị VN, các địa phương vẫn dùng đèn thủy ngân cao áp vì giá thành bằng 80-90% so với đèn HPS. |
Ông Trần Văn Trung - giám đốc Công ty TNHH sản xuất, thương mại và dịch vụ Đại Quang Phát - cho biết việc xử lý bóng đèn MV khi không còn sử dụng rất phức tạp. Do đó, một số tỉnh sau khi thu hồi đèn MV đã cất vào kho vì sợ khi vỡ bóng đèn bột thủy ngân gây nhiễm độc môi trường và gây bệnh cho người.
Cần có lộ trình loại bỏ bóng đèn MV ra sao? GS.TS Phan Hồng Khôi cho rằng Nhà nước cần có chính sách để các cơ quan áp dụng công nghệ mới. Đồng thời, hỗ trợ các nhà công nghiệp để sản xuất loại bóng đèn có chất lượng, xây dựng tiêu chuẩn cho sản phẩm chiếu sáng công cộng. Theo đó, đến năm 2010 không sử dụng loại bóng đèn MV và loại đèn sợi tóc vì rất hao tốn điện.
Các loại đèn thay thế
Ông Trần Văn Trung chỉ vào bóng đèn sodium nói: đây là loại bóng đèn không có thủy ngân mà chỉ sử dụng khí natri, do đó dù bị bể cũng không gây ảnh hưởng sức khỏe con người và môi trường. Hơn nữa, đèn sodium có tuổi thọ 10.000 giờ, cao hơn so với đèn MV có tuổi thọ 6.000 giờ. Đồng thời, đèn sodium có độ sáng tốt hơn giúp người đi đường an toàn hơn.
Tiến sĩ Vũ Minh Mão, chủ tịch Hội Chiếu sáng đô thị VN, phân tích: việc sử dụng bóng đèn HPS có hiệu suất phát sáng cao trong các loại đèn chiếu sáng công cộng, nhất là đèn HPS thế hệ mới hiệu suất phát quang đạt tới 130 lumen (độ sáng)/W. Nếu kết hợp với thiết kế chiếu sáng hợp lý sẽ giảm thiểu đáng kể năng lượng điện dùng trong chiếu sáng công cộng. Theo đó, tiền điện chi trả hằng năm sẽ giảm đáng kể so với dùng đèn MV. Đối với các ngõ hẻm có thể dùng đèn huỳnh quang compact tiết kiệm điện với công suất phù hợp.
Nhận định về sự phát triển hệ thống chiếu sáng công cộng trong tương lai, ông Trần Trọng Huệ cho rằng cần có nhiều giải pháp công nghệ tiên tiến để chiếu sáng hiệu quả và tiết kiệm năng lượng. Hiện nay trên thế giới, chiếu sáng sử dụng đèn LED (light - emitting diode) đang được quan tâm phát triển vì cường độ chiếu sáng của 1 LED trắng lớn hơn 200 lumen, hệ thống chiếu sáng lớn hơn 150 lumen/W, có tuổi thọ hơn 50.000 giờ và có thể hoạt động trong điều kiện môi trường khắc nghiệt. Việc sử dụng LED đang phát triển mạnh sẽ dần thay thế bóng đèn truyền thống trong chiếu sáng đường phố.
Theo Ngọc Ẩn / Tuổi Trẻ
Bình luận (0)