Nhà đầu tư tố sàn vàng

Nhà đầu tư trở tay không kịp

Chiều ngày 4.12, bắt đầu từ 13 giờ, giá vàng tại Trung tâm Giao dịch vàng châu Á (Asia Gold) biến động cực kỳ khó hiểu. Trong khi giá vàng bình quân tại các sàn vàng khác là khoảng 26,6 - 26,8 triệu đồng thì giá vàng tại Asia Gold lại đi xuống cực mạnh, thấp hơn từ 1,2-2 triệu đồng/lượng so với mặt bằng chung (khoảng 24,5 triệu đồng/lượng). Điều đáng nói là các giao dịch với mức giá thấp hơn giá thị trường này tại Asia Gold lại không lớn.

	Khi giá vàng trên sàn giảm quá mạnh thì việc sàn vàng "đốt" tài khoản của nhà đầu tư là đúng nguyên tắc (do hệ thống tự động làm). Tuy nhiên, nếu giá vàng giảm mà lại tách rời tất cả sự biến động của giá vàng thế giới cũng như giá vàng tại các sàn vàng khác thì có vấn đề về mặt đạo đức ở đây.
	Ông Trần Thanh Hải - Tổng giám đốc Công ty đầu tư và kinh doanh vàng Việt Nam

Hệ quả của việc giảm giá rất bất thường này là rất nhiều nhà đầu tư bị Asia Gold "đốt" sạch tài khoản (bán hết vàng trên tài khoản) để siết nợ (nhà đầu tư ký quỹ 5%, ngân hàng sẽ cho vay tới 95%. Khi giá vàng trên thị trường giảm khiến mức tiền ký quỹ chỉ còn 3%, sàn vàng sẽ ra cảnh báo để nhà đầu tư nộp tiền đủ mức 5%, còn nếu tụt xuống còn 2% thì sàn vàng có quyền bán sạch ("đốt") tài khoản vàng của nhà đầu tư để siết nợ). Theo phản ánh của các nhà đầu tư đặt lệnh tại đại lý Kim Hưng (Huế), chỉ riêng trong ngày 4.12, số tiền mà các nhà đầu tư bị lỗ do biến động giá khó hiểu tại Asia Gold là hơn 1 tỉ đồng. Ông Nguyễn Trung Kiên - Giám đốc đại lý Kim Hưng bức xúc: "Đây rõ ràng là hành vi làm giá, của Asia Gold, bởi không thể có chuyện giá vàng tại đây lại có thể biến động tách rời giá vàng thế giới và giá vàng chung của các sàn vàng khác tại cùng một thời điểm lớn như vậy".

Ông Hoàng Công Hải - một nhà đầu tư bị thiệt hại bởi biến động giá vàng bất thường này kể, thời điểm giá vàng tại Asia Gold thấp hơn tới 2 triệu đồng/lượng so với giá của các sàn vàng khác vào khoảng gần 16 giờ chiều 4.12. Lúc đó thì ngân hàng đã gần đóng cửa giao dịch, nhà đầu tư có muốn đi ngân hàng rút hoặc chuyển tiền cũng không kịp nữa và phải chấp nhận tài khoản bị "đốt", gây ra lỗ rất lớn. "Rõ ràng là có tính toán cả về thời điểm" - ông Hải khẳng định.

Sàn vàng phủ nhận cáo buộc

Trao đổi với Thanh Niên, ông Phạm Tiến Dũng, Phó tổng giám đốc Asia Gold phủ nhận cáo buộc làm giá của các nhà đầu tư và khẳng định "không có việc trục lợi tài khoản của khách hàng". Theo ông Dũng, do khách hàng dự báo giá vàng sẽ xuống mạnh nên muốn thoát bằng mọi giá nên mới có chuyện bán giá thấp như vậy. Ông dẫn chứng thực tế là tối hôm đó, giá vàng xuống rất mạnh.

Theo tìm hiểu của Thanh Niên, giá vàng sụt giảm mạnh vào ngày 4.12 là đúng nhưng khoảng 21 giờ giá mới giảm (giảm khoảng 50 USD/ounce). Còn giá vàng tại Asia Gold lại giảm trước đó tới 8 giờ đồng hồ, khối lượng giao dịch ít, với mức giảm tới 2 triệu đồng/lượng, mức giảm cực kỳ lớn, là một chuyện hết sức đáng ngờ.

Trao đổi với Thanh Niên, tổng giám đốc một sàn vàng lớn tại TP.HCM cho biết: "Với các sàn vàng hoạt động quy củ, các lệnh đặt mua, bán chênh lệch quá 300.000 - 400.000 đồng so với mức giá vàng hiện hành đã được coi là bất thường và hệ thống sẽ chặn không cho thực hiện. Đơn giản khi chơi vàng, chẳng ai điên đến mức giá thị trường đang là 26,5 triệu mà lại bán 24,6 triệu; nếu có muốn chạy gấp thì cũng chỉ cần bán 26,3 triệu thôi. Việc bán mua với giá thấp quá xa (tới gần 2.000 giá) so với mức giá thị trường, chắc chắn là có vấn đề khác".

Ông này tiết lộ: "Trong việc giá vàng giảm bất thường so với giá chung trên thị trường, người được lợi nhất là chủ sàn vàng vì khi đó, họ có quyền bán vàng của nhà đầu tư, rồi mua chính lượng vàng của nhà đầu tư với giá thấp hơn giá thị trường". “Đây chính là một cái bẫy và rủi ro thuộc về nhà đầu tư", ông này khẳng định.  

Vừa đá bóng, vừa thổi còi Kinh doanh vàng tài khoản dùng đòn bẩy tài chính rất cao. Trước đây, nhà đầu tư chỉ cần bỏ vào tài khoản số tiền tương ứng 7% là có thể giao dịch. 93% còn lại, ngân hàng sẽ cho vay. Ví dụ, nhà đầu tư bỏ vốn 7 lượng vàng thì mua bán được 100 lượng vàng. Gần đây, các sàn giao dịch vàng cạnh tranh khá khốc liệt nên mức tỷ lệ ký quỹ được điều chỉnh từ 7% xuống còn 5%. Khi nhà đầu tư vào trạng thái mua bán, trường hợp tỷ lệ ký quỹ giảm từ 5% xuống 2%, sàn giao dịch sẽ thực hiện cắt lỗ tài khoản. Tài khoản đang ở trạng thái mua thì sàn sẽ thực hiện bán ra, ngược lại tài khoản đang ở trạng thái bán thì sàn sẽ mua vào. Tuy nhiên, hệ thống mạng là do mỗi sàn tự đầu tư, tự thiết kế và tự quản lý. Vì vậy, hầu hết các sự cố ở các sàn vàng đều xảy ra ở thời điểm giá vàng biến động mạnh khiến nhà đầu tư không thực hiện được các lệnh cắt lỗ, chốt lời dẫn đến bị thua lỗ nặng nề. Khi các trung tâm giao dịch vàng thông báo gặp phải sự cố, các nhà đầu tư vàng chỉ còn cách thở dài “nhà cái rút dây điện” và chấp nhận. Yêu cầu bức thiết đặt ra hiện nay là việc thành lập một trung tâm giao dịch vàng tập trung (các trung tâm giao dịch vàng khác là thành viên) để đầu tư một hệ thống mạng quy mô lớn nhằm tránh được việc “thắt nút cổ chai” khi lệnh đổ vào hay triển khai các giao dịch. Bên cạnh đó, cũng cần có một hệ thống dự phòng để khi hệ thống chính gặp sự cố thì thị trường vẫn giao dịch. Đồng thời việc đầu tư vào hệ thống giao dịch vàng không trở nên lãng phí bởi sự phát triển manh mún như hiện nay. Thanh Xuân

Hoàng Ly