Vụ sập ban công Eden: Cảnh báo hàng trăm chung cư cũ

CC Eden là 1 trong số 152 CC cũ, nát trên địa bàn thành phố đã được cảnh báo từ nhiều năm nay là có khả năng sập bất cứ khi nào. Thế nhưng tiến độ tháo dỡ, xoá bỏ các CC cũ trên địa bàn thành phố hầu như giậm chân tại chỗ suốt nhiều năm qua.

Chung cư cũ "mỏi" lắm rồi

Theo số liệu của Sở Xây dựng, trong số 152 CC cũ (12.600 hộ dân sinh sống) trên địa bàn thành phố thì có đến 67 CC đã xuống cấp trầm trọng, không còn đủ tiêu chuẩn để làm nơi sinh sống. Hay nói cách khác, việc sinh sống trong các căn hộ trong các CC này chẳng khác nào đang sống trong các "quan tài" treo giữa trời, có thể sập đổ bất cứ lúc nào.

Quận 10 là địa phương có nhiều CC cũ nhất, với 35 CC là nơi sinh sống của gần 4.800 hộ dân. Theo kết quả kiểm định của Bộ Xây dựng cũng như của Sở Xây dựng, 35 CC này chất lượng còn lại chưa tới 60%. Tốt nhất là 57% và tệ nhất là 39%. Theo lẽ thường, đối với những CC nếu chất lượng còn dưới 50% thì đã phải tháo dỡ, xây dựng mới.

Thế nhưng những CC trên địa bàn quận 10 hầu hết vẫn còn tiếp tục được sử dụng để làm nơi ở. Hầu hết các CC "tử thần" đều có tuổi thọ trung bình là 40 năm. Thậm chí một số có tuổi thọ gần 50 năm (xây dựng từ những năm 60 thế kỷ 20).

Nằm đầu bảng những CC tử thần này có thể kể đến các CC Nguyễn Kim, Ngô Gia Tự, Lý Thường Kiệt... Kết quả kiểm định CC Nguyễn Kim cho thấy, hầu hết chất lượng còn dưới 50%, lẽ ra phải được tháo dỡ từ lâu. Chẳng hạn lô K CC Nguyễn Kim, toàn bộ hệ thống cột bêtông, dầm sắt chịu lực chính của CC này ở trong tình trạng "mỏi lắm rồi".

58/146 cột tầng trệt; 37/144 cột tầng một; 38/150 cột tầng hai và 21/150 cột tầng ba bị hư hỏng nặng. Đối với các dầm thép chịu lực ngang còn ở trong tình trạng hư hỏng nặng hơn, 119/355 dầm của tầng 1; 51/342 dầm của tầng 2; 47/326 dầm của tầng 3 và 108/318 dầm của tầng mái nhà bị gỉ sét ăn mòn, hư hỏng nặng.

Trong danh sách những CC cũ không còn đủ chất lượng để sử dụng làm nơi sinh sống có hàng loạt các CC khác trên địa bàn quận 1 như CC 189 Trần Hưng Đạo, Cô Giang, Hồ Hảo Hớn. Quận Bình Thạnh thì có CC Thanh Đa... quận 5 có CC 272 Trần Hưng Đạo.

Xoá bỏ các chung cư cũ - giậm chân tại chỗ

Chung cư Nguyễn Kim - một trong những chung cư bị khuyến cáo có nguy cơ sập đổ

Không phải đến bây giờ mà từ nhiều năm nay, các cơ quan chức năng đã nhiều lần cảnh báo về sự nguy hiểm khi sống trong các CC cũ, nát. Việc giải tỏa, di dời các CC này cũng đã được đặt ra từ nửa thập kỷ nay. Thế nhưng tiến độ di dời giải tỏa thì vẫn cứ giậm chân.

Cứ sau mỗi cơn động đất, hoả hoạn lớn, các cơ quan chức năng lại tiến hành một đợt khảo sát, kiểm định các CC cũ đánh giá mức độ an toàn. Đồng thời vấn đề an toàn cho các cư dân sống trong các CC này được đặt ra. Thế nhưng, những kiến nghị của các đoàn khảo sát, kiểm định các CC cũ, nát sau một thời gian lại tiếp tục chìm vào quên lãng, chìm vào trong bài toán "tiền đâu ?".

Về phía thành phố, chủ trương di dời dân sống trong các CC này để cải tạo, tháo dỡ xây dựng mới đã được đặt ra từ lâu, thế nhưng các vấn đề: Ai làm, nguồn vốn ở đâu để làm là không có gì cụ thể. Chẳng hạn CC 272 Trần Hưng Đạo (CC cũ lớn nhất trên địa bàn thành phố hiện nay với gần cả ngàn hộ dân sinh sống) đã có kế hoạch di dời dân, tháo dỡ từ 5 năm nay nhưng đến nay vẫn chưa thể triển khai vì đơn vị chủ quản là Cty quản lý nhà quận 5 không có đủ năng lực tài chính để thực hiện việc này.

Các lô 4 và 6 CC Thanh Đa cũng ở trong tình trạng tương tự. 11 năm trước (1996) Cty kiểm định Sài Gòn đã tiến hành kiểm định 2 lô CC này, sau đó năm 2000 và 2005 có thêm 2 đợt kiểm định khác. Kết quả kiểm định cho thấy lô 4 bị lún, nghiêng vượt mức cho phép đến 22 lần. Lô số 6 mặc dù mức được lún và nghiêng nhẹ hơn nhưng cũng vượt mức cho phép đến gần 17 lần...

Trong thời gian gần đây, khi làn sóng xây dựng cao ốc văn phòng cho thuê đang bùng phát thì các CC cũ trong nội thành là đích ngắm của nhiều nhà đầu tư. Đã có nhiều CC cũ được mua lại với giá lên đến trên 140 triệu đồng/m2. Chính sự đắt khách này càng khiến cho việc giải tỏa di dời các CC cũ càng trở nên nan giải, bởi ngân sách không thể kham nổi số tiền bồi thường trên trời. Chính vì vậy, các cơ quan chức năng bị trói chặt trong cái vòng lẩn quẩn không tiền không làm được. Còn người dân thì cứ tiếp tục thi gan bám trụ trong các CC "tử thần".