Vĩnh biệt một hồn thơ lính!

Tôi yêu những bài thơ Phạm Tiến Duật từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Có cái gì đó lôi cuốn đến kỳ lạ. Tự nhiên, dung dị mà đầy chất lính, mà song hành với cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc. Cùng với lứa tuổi mình, họ không trực tiếp cầm súng nhưng những trang thơ ấy cũng đủ nhen lên lòng tự tin, tinh thần lạc quan và tinh thần dân tộc sáng ngời. Trong làn bom đạn ác liệt ấy, khi sự sống cận kề cái chết, những câu thơ trẻ trung đời lính lại ngân lên, thăng hoa thành động lực chiến đấu.

Thơ Phạm Tiến Duật có cái gì trong sáng và trẻ trung đến lạ kỳ. Trong sáng như chính cái tâm chân thành của nhà thơ khi viết nên bao dòng cảm xúc ngày ấy, trẻ trung như chính bản chất của người lính. Những trang thơ kháng chiến đọc lên, người ta như đang được sống với chính không khí chiến trường, với cái nhìn “tình tứ” của chàng trai trẻ với cô thanh niên xung phong… Có lẽ vậy mà chính ông, thế hệ ông đã làm nên mảng thơ có sức lan tỏa đến bao nhiêu thế hệ.

Hôm nay đây, quanh ông bạn bè tề tựu đông đủ, gửi niềm tri ân đối với một hồn thơ - hồn người. Người đọc khắp nơi tìm về những kỷ niệm và trang thơ trẻ trung đầy chất lính để thấy rằng ông vẫn còn đấy, chỉ là một sự vắng mặt tạm thời.

Xin thắp nén tâm nhang thành kính vĩnh biệt một hồn thơ. Rồi đây, những trang thơ ấy sẽ mãi được trân trọng như nó từng được như thế!

Bài thơ về tiểu đội xe không kính  Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi Ung dung buồng lái ta ngồi Nhìn đất trời, nhìn thẳng Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim Thấy sao trời và đột ngột cánh chim Như sa, như ùa vào buồng lái Không có kính ừ thì có bụi Bụi phun tóc trắng như người già Chưa cần rửa phì phèo châm điếu thuốc Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha Không có kính ừ thì ướt áo Mưa tuôn, mưa xối như ngoài trời Chưa cần thay lái trăm cây số nữa Mưa ngừng gió lùa mau khô thôi Những chiếc xe từ trong bom rơi Đã về đây họp thành tiểu đội Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy Võng mắc chông chênh đường xe chạy Lại đi, lại đi trời xanh thêm Không có kính rồi xe không có đèn Không có mui xe thùng xe có xước Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước Chỉ cần trong xe có một trái tim Phạm Tiến Duật

4.12.2007
Đỗ Hồng (Thanh Hóa)