Thiên thần trong bóng tối

Bước ngoặt của cuộc đời sơ Prejean bắt đầu sau khi bà được yêu cầu viết thư cho tử tù Patrick Sonnier tại nhà tù Angola ở Louisiana (Mỹ) vào năm 1982. Khi đó, bà đang làm việc cho Văn phòng nhà tù liên minh, một tổ chức chuyên giúp đỡ tù nhân tại tiểu bang Louisiana. Trong những bức thư gửi cho sơ Prejean, tử tội Sonnier đã miêu tả chi tiết về cuộc sống của anh trong tù, cách anh sắp xếp khu buồng giam chật hẹp 1,8x2,7m và cái chết của một người bạn tù trong phòng giam kế bên. Sơ Prejean đã đáp lại bằng những bức thư có nội dung kể lại công việc hằng ngày của bà. Một thời gian sau đó, sơ đã đến thăm Sonnier với tư cách là người cố vấn tâm linh thể theo lời đề nghị của người tử tù. Trước khi gặp mặt, sơ thú nhận đã từng hình dung người đã ra tay hạ sát 2 đứa trẻ vị thành niên chắc hẳn là một thứ quái vật nào đấy. Nhưng điều đầu tiên mà sơ cảm nhận được là Sonnier có một khuôn mặt "rất người". Khi ký tên vào đơn xin trở thành người cố vấn tâm linh, sơ Prejean không hề có khái niệm rằng người ta thường xử tử hình vào lúc nửa đêm và trước giờ lên ghế điện, tử tù chỉ được cận kề với cố vấn tâm linh.

Sơ Prejean nhận được Giải thưởng hòa bình của thành phố Ypres (Bỉ). Đây là giải thưởng được tổ chức 3 năm/lần, trao cho những người có đóng góp quan trọng cho nền hòa bình của thế giới. Bà cũng đã nhận hơn 25 bằng danh dự của các trường đại học nổi tiếng. Tổng cộng sơ Prejean đã chứng kiến 5 vụ xử tử hình.

Trong mối quan hệ kéo dài suốt 2 năm cho đến ngày Sonnier bị xử tử, sơ Prejean luôn sống trong sự ám ảnh của ghế điện. Sau khi chứng kiến cảnh hành hình thương tâm của người mà bà xem là bạn tâm thư, Prejean đã dồn nén các cảm xúc của mình vào trong quyển sách mà sự ra đời của nó làm chấn động xã hội Mỹ bấy giờ - Người chết bước đi: Nhân chứng của việc tử hình ở Mỹ. Ngay lập tức, quyển sách được đề cử giải thưởng Pulitzer cao quý dành cho văn học của Mỹ năm 1993, được liệt vào danh sách những quyển sách văn học nổi tiếng của Mỹ năm 1994 và liên tục được xếp vị trí những cuốn sách bán chạy nhất trên tờ New York Times trong suốt 31 tuần liền. Sau đó, cuốn sách đã được mang lên sân khấu nhạc kịch opera cũng như được dựng thành phim vào năm 1996, mang về cho Susan Sarandon tượng vàng Oscar giải nữ diễn viên chính xuất sắc nhất.

Bây giờ ở tuổi 66, sơ Prejean tiếp tục cuộc đấu tranh không mệt mỏi chống lại án tử hình bằng cách tổ chức các buổi nói chuyện trước công chúng, viết sách. "Nếu bạn tuyên án tử hình tức là bạn đã tạo ra một loại tội ác kinh khủng chống lại lòng nhân đạo". Cuốn sách mới đây của bà với tựa đề Cái chết của những người vô tội: Nhân chứng của những cuộc hành quyết sai lầm, kể về câu chuyện của 2 người đàn ông mà bà luôn ở cạnh bên và đưa tiễn họ bước qua bên kia thế giới. Sơ Prejean cho rằng cả hai người này đều vô tội và đã đưa ra một loạt các bằng chứng, qua đó bà hy vọng sẽ chứng minh cho mọi người thấy những lỗ hổng trong hệ thống tư pháp đã xử oan những người lương thiện. Tuy nhiên đến nay, cuộc hành trình dài của bà dường như vẫn chưa thấy được đích đến. (Newport, AP, Clarionledger)

Thụy Miên