Thử sức với nghề "quản lý tiền"

Đầu tư đi từ tích lũy cho bản thân trước...

Đầu tư là một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn, chịu đựng và chứa đựng nhiều rủi ro. Và muốn trở thành một nhà đầu tư giỏi, điều trước tiên nhất là phải học tập và tích lũy kiến thức có liên quan. Đó chính là những viên gạch đầu tiên cho một ngôi nhà vững chắc trong tương lai của một nhà đầu tư. Điều này đã và đang được nhiều bạn trẻ hết sức chú ý trước khi "vào nghề".

Phạm Hợp Phố (27 tuổi) đang là chuyên viên đầu tư "sáng giá" của IDG Venture Vệt Nam mặc dù mới làm việc tại đây từ tháng 11.2006. Thế nhưng, "bề dày" thành tích của anh chàng trẻ tuổi này trước khi làm việc trong quỹ đầu tư này không hề "mỏng" chút nào. Với 15 năm học tập tại Mỹ, Phố đã có trong tay 2 tấm bằng cử nhân về quan hệ quốc tế và công nghệ thông tin của trường USC, thêm vào đó là một bằng thạc sĩ MBA về quản trị hành chính công. Tuy thế, với Phạm Hợp Phố, thời gian gần 1 năm làm việc tại Quỹ đầu tư IDG Venture Việt Nam bằng với 5 năm mà anh học tại Mỹ. Điều quan trọng nhất mà Phố học được tại đây chính là kinh nghiệm, cách nhìn nhận vấn đề và đánh giá con người từ những đồng nghiệp, cấp trên. Chính quá trình học mỗi ngày đã giúp Phố vững tin trong công việc và hoàn thiện hơn trong chuyên môn.

Cũng thuộc những người trẻ, hiện đang làm trong Quỹ đầu tư KTMC - Hàn Quốc, Thanh Hải (26 tuổi) trước đó cũng đã tốt nghiệp ĐH Monash (Úc) chuyên ngành tài chính - ngân hàng. Về nước, cô làm việc cho PwC năm 2004 trong lĩnh vực kiểm toán. Thanh Hải cho biết: "Thời gian này đã giúp trang bị cho mình những kiến thức liên quan đến việc phân tích tình hình tài chính của các công ty thông qua các báo cáo tài chính, biết được tiềm năng phát triển của công ty...". Ngoài ra, Hải còn cho biết thêm, việc kiểm toán cho nhiều công ty thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau giúp cô có thêm nhiều kinh nghiệm, kiến thức để đánh giá các công ty tốt hơn. Đây chính là những kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm bổ trợ Thanh Hải rất nhiều khi chuyển sang làm việc trong lĩnh vực quỹ đầu tư cho KTMC.

Ảnh: Mai Phương Ông Dominic Scriven, Tổng giám đốc Quỹ đầu tư Dragon Capital: Quỹ đầu tư thuộc ngành tài chính và ngành này còn tương đối mới. Tổng tín dụng trên GDP Việt Nam là 55% và tổng tín dụng trên GDP của Mỹ là khoảng 400%. Vì thế, ngành tài chính Việt Nam chắc chắn phát triển, Nhưng tôi có cảm giác là nhiều người nghĩ ngành tài chính sẽ đảm bảo có lời. Phải nhấn mạnh là không có gì đảm bảo là có lời. Đầu tư là một quá trình phải kiên nhẫn, chịu đựng và cũng đầy rủi ro. Những nhân viên Việt Nam hiện nay làm việc trong Dragon Capital khá nhiều. Và để trở thành người làm việc trong quỹ đầu tư, bạn phải hội tụ nhiều yếu tố khác nữa. Đó là kiến thức cơ bản về tài chính, kế toán, kiểm toán... Thứ hai là biết sử dụng vi tính và biết ngoại ngữ. Kế đến là họ sẵn sàng chịu khó và có tính độc lập trong cách suy nghĩ. Cuối cùng là phải có đạo đức và đây là yếu tố quan trọng nhất. Ông Nguyễn Bảo Hoàng, Tổng giám đốc Quỹ đầu tư IDG Venture Việt Nam: Ảnh: Nguyễn Tuấn Để làm việc trong các quỹ đầu tư, các bạn trẻ cần phải trang bị cho mình kiến thức về tài chính và đầu tư. Ngoài ra, những hiểu biết về lĩnh vực đầu tư của quỹ cũng rất cần thiết. Thông thường cơ hội làm việc tại các quỹ đầu tư đối với các bạn trẻ, đặc biệt là sinh viên mới tốt nghiệp thường rất ít. Chỉ một tỷ lệ nhỏ các sinh viên được nhận vào làm việc tại quỹ đầu tư. Do đặc thù của quỹ đầu tư là phải làm việc với rất nhiều đối tác nên đòi hỏi các ứng viên phải có những kinh nghiệm làm việc nhất định. Muốn làm việc hiệu quả các bạn trẻ cần phải có tư duy tổ chức tốt, kỹ năng quản lý công việc một cách hiệu quả, và bên cạnh đó khả năng làm việc theo nhóm cũng rất quan trọng. Ngoài ra, tôi muốn nhấn mạnh đến tinh thần vượt khó ("can-do attitude"), luôn luôn thử thách bản thân và biết tận dụng các cơ hội để phát triển nghề nghiệp. Theo tôi, đức tính cần thiết cho một chuyên gia đầu tư đó là chăm chỉ và hăng say với công việc. Ngoài ra, cần phải có tầm nhìn chiến lược và được trang bị đầy đủ những kiến thức để thẩm định dự án đầu tư và vận hành dự án thành công.

Giống như Thanh Hải, Huỳnh Công Minh (26 tuổi) trước khi làm việc cho Quỹ đầu tư Black Horse đã làm việc 3 năm cho Công ty kiểm toán KPMG. Vì theo Công Minh, cơ hội cho các bạn trẻ làm việc cho quỹ đầu tư khá nhiều, nhất là những người đã trải qua các công việc liên quan đến tài chính, kiểm toán 3-4 năm. Bởi lẽ thị trường đang "khát" nguồn nhân lực này. Giải thích lý do lựa chọn Black Horse làm "bến đậu" của mình, Công Minh cho biết Black Horse là một quỹ đầu tư mới.

Do vậy, là người tiên phong, cơ hội thăng tiến sẽ cao hơn, được tạo điều kiện học thêm bồi đắp kiến thức. Công Minh hiện đang theo học ACCA - bằng kiểm toán viên công chứng quốc tế. Tuy nhiên, như thế chưa phải là hết. Công Minh còn đang tự học rất nhiều, nhất là kiến thức về thị trường chứng khoán bằng cách đến tận những công ty chứng khoán để tìm hiểu, học trên mạng để lấy CFA - chứng chỉ hành nghề về đầu tư... Không những thế, Minh còn học được nhiều từ những người "sếp" của anh: từ kỹ năng phân tích thông tin đến cách gặp gỡ, thương lượng với các công ty khi quyết định tìm hiểu để đưa ra quyết định đầu tư...

...Mới đến quyết định đầu tư

Chị Đường Thu Hương cho rằng: "Với người đầu tư tài chính, sự quyết đoán cũng như nhạy cảm với thị trường rất quan trọng. Sự nhạy cảm này không phải tự nhiên có mà là do kiến thức tích tụ tạo ra. Sự nhạy cảm, thông minh, quyết đoán cũng phải được rèn luyện có kỹ năng và bài bản". Vì thế, quyết định đầu tư vào bất kỳ lĩnh vực, công ty nào được đưa ra không hễ dễ dàng chút nào. Vì thế, anh N.Thống đang làm việc tại Quỹ đầu tư Prudental chia sẻ chuyện phải "trả tiền để mắc sai lầm" cũng là chuyện không lạ, vì chắc chắn khi đưa ra quyết định đầu tư không phải lúc nào cũng đúng cả. Thế nhưng, quyết định đúng 60-70% đã là tốt bởi vì việc nhìn nhận, đánh giá đúng về Ban lãnh đạo công ty nào đó để đầu tư là điều rất khó khăn.

Do vậy, kỹ năng nắm bắt, phân tích thông tin là rất quan trọng. Đặc biệt hiện nay, tình trạng thông tin trên thị trường đầu tư, nhất là thị trường chứng khoán thường không rõ ràng, bị "nhiễu". Do vậy, bên cạnh những kỹ năng phân tích, đánh giá phải hết sức nhạy bén, người đầu tư đôi khi phải vận dụng cả trực giác khi xử lý thông tin. Vì thế mà, việc "chuẩn bị tư thế" để tranh luận với sếp về quyết định của mình đưa ra cũng rất cần thiết. Công Minh nói: "Mỗi nhà đầu tư đều nhìn nhận vấn đề khác nhau. Do vậy, mình phải đưa ra quan điểm, cách nhìn nhận của bản thân trước sếp, sẵn sàng tranh luận để xem cái nào hợp lý hơn". Và đặc biệt, "việc bảo vệ ý kiến bằng những câu hỏi phản biện sẽ giúp có thêm kiến thức, kinh nghiệm", Thanh Hải cho biết thêm.

Lĩnh vực đầu tư mạo hiểm lại càng có nhiều thứ phải làm trước khi quyết định đầu tư. Vì là đầu tư mạo hiểm, thời gian đầu tư thường từ 3 đến 5 năm. Do vậy, tầm nhìn về thị trường và tinh thần tập thể trong công ty quản lý quỹ đầu tư mạo hiểm là rất quan trọng. Hợp Phố nói: "Một mình không thể biết hết được mọi vấn đề. Nhờ vào những tài năng trong công ty, bức tranh về thị trường sẽ được vẽ ra. Dựa vào bức tranh, mình sẽ thấy được thị trường đi về đâu". Và thậm chí nếu thông tin về công ty đầu tư vào chỉ là con số không, chuyện đầu tư chỉ cần dựa vào niềm tin. Hợp Phố đã từng đầu tư vào 1, 2 công ty chỉ vì niềm tin đó đến từ niềm tin của những người của IDG Venture Việt Nam đối với đội ngũ của công ty đó.

Những người trẻ đó đã và đang góp phần tạo nên bức tranh sinh động của lĩnh vực đầu tư tại Việt Nam thời gian qua. Cái chung của họ chính là sự năng động, luôn nghĩ về phía trước và hành động không ngừng. Chính với sự trẻ trung mà họ nghĩ rằng, họ mới chỉ đang ở trong giai đoạn đầu phát triển. Vì thế, họ còn có con đường dài trước mắt còn phải đi, đi cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế đất nước.

Nguyễn Tuấn