'Vết căn nguyên', hai chiều ngược tâm thức giữa thơ và nhạc của Huỳnh Lê Nhật Tấn

Lê Công Sơn
Lê Công Sơn
28/03/2022 11:59 GMT+7

Hội họa đến với Huỳnh Lê Nhật Tấn muộn, chừng 10 năm trở lại đây nhưng thông qua các tác phẩm ký hiệu đến những sáng tạo sau thời Covid-19 bắt đầu có chất siêu thực, đảo hai chiều ngược của tâm thức giữa thơ và nhạc.

Họa sĩ Huỳnh Lê Nhật Tấn vừa khai mạc phòng tranh Vết căn nguyên tại Mây Artspace (36/70 Nguyễn Gia Trí, P.25, Q.Bình Thạnh, TP.HCM). Dù khác nhau về hình thức biểu hiện, nhưng về tâm thức đọc thơ của Huỳnh Lê Nhật Tấn làm gợi nhớ đến thi sĩ Nguyễn Lâm (1943 - 2005) - người sớm đưa thơ đến ngưỡng của siêu thực, nơi ý tưởng, âm điệu và ngôn ngữ gần như nhất thể với nhau. Khi xem tranh anh lại gợi nhớ đến họa sĩ Trần Trung Tín (1933 - 2008), vẽ các tình huống bị chèn ép đến túng quẫn nhưng vẫn tìm ra những tín hiệu lạc quan phía cuối đường hầm, như hai câu thơ của Trần Trung Tín: “Chân lý không bị hành hình/ Cái đẹp không bị vùi chôn...”.

Tác phẩm Trong bóng tối người và cây (sơn dầu trên bố) 44x42 cm (2013)

Tác phẩm Những hạt giống nẩy mầm (sơn dầu trên bố) 56x42 cm (2016)

Cuồng nộ (sơn dầu trên bố) 63x42 cm (2015)

Vũ trụ nguyên sơ (sơn dầu trên bố) 66x53 cm (2013)

NVCC

Họa sĩ Huỳnh Lê Nhật Tấn sinh năm 1973. Anh sống và làm việc tại Đà Nẵng. Sau hai tập thơ tự do Men da (2009) và Que than (2017), anh vừa xuất bản tập sách mỹ thuật Vết căn nguyên (tháng 3.2022). Cả thơ và hội họa, Huỳnh Lê Nhật Tấn đều đến bằng con đường tự học, khổ luyện trong nhiều năm liên tục. Huỳnh Lê Nhật Tấn cũng đã có các triển lãm nhóm như sắp đặt nghệ thuật thơ Trong bé nhỏ đến rộng lớn (2010) tại Văn Miếu, Hà Nội. Trình diễn và sắp đặt thơ Những nấc thang (2010) tại Festival Huế (Thừa Thiên - Huế), Triển lãm Mỹ Sơn - cảm xúc mới (2013) tại Mỹ Sơn (Quảng Nam)…

Từng bức tranh ra đời như bài thơ

Nói về triển lãm của mình, Huỳnh Lê Nhật Tấn cho biết: “Mùa đông 2012, khởi đầu cho chủ đề Vết căn nguyên, tôi vẽ bức tranh mang tên Ngược chiều kéo dài miên man, từng mảng màu ẩm ướt. Ở tâm trạng sầu não, tôi thấy nỗi đau va chạm cuộc đời. Đã có vài người chia sẻ. Họ xem, tán thưởng, thấu hiểu, chạm phải tượng hình trong tâm can, sự trùng hợp. Sau đó, tôi quyết tâm thường xuyên khởi điểm vẽ theo sợi dây đó, đi bấp bênh bằng vết màu đen. Nghĩa là phải thấu cảm vấn đề nào đó, rồi tìm ra dấu tích xoi mói như đoản khúc, ý thơ siêu hình vậy, đứng trên trục tung, trục hoành, đường thẳng cong vút in trong trí não”.

Họa sĩ Huỳnh Lê Nhật Tấn

nvcc

Khán giả xem tranh và họa sĩ Huỳnh Lê Nhật Tấn tại triển lãm vừa khai mạc

Tiểu vũ

Thật vậy, thế giới sáng tạo của Huỳnh Lê Nhật Tấn là hai chiều ngược của tâm thức, giữa thơ và nhạc. Thơ đến với anh từ khá sớm, trong mỗi bài, qua năm tháng, nó chuyển động dần dần từ các ý tưởng rõ ràng cho đến các bài thơ mang hơi hướng siêu thực.

Cũng theo họa sĩ Huỳnh Lê Nhật Tấn:Căn nguyên bắt nguồn từ tâm điểm, xoay rộng gieo gì gặp đó, nghĩ gì thì vẽ đó, nghĩa là danh tính người vẽ hiện ra ý tưởng, bắt đầu cho tranh là vết, dấu chấm, nét chấm cọ, vũng sơn đổ tràn lên toan, khoảng trống nằm bất động, bản thảo phơi ý, phút giây chợt hiện... Tôi điên cuồng hình tượng người nông dân, đôi tay anh ta mang bầu hạt giống, khuôn mặt tươi nở nụ cười, gieo rắc mùa màng".

Vì vậy anh mong chờ hi vọng bội thu hay là thất bát. Nó đều bắt nguồn từ hạt giống và thời tiết là "căn nguyên". Họa sĩ Huỳnh Lê Nhật Tấn vẽ cũng mang cốt ý đó, tâm tánh thể hiện từng bức họa, hàng loạt mệnh đề triết học, chúng là tiêu đề cho từng bức tranh ra đời, mang tên như bài thơ nhiều ẩn dụ: Nhìn sự rỗng không của thế gian, Lời độc địa, Hủy diệt từ lòng bàn tay đen, Những hạt giống nẩy mầm, Vòng roi ngựa, Máu đôi mắt bò tót, Ô vàng trên ngôi vị quyền lực, Vỏ bọc, Vũ trụ nguyên sơ, Trên bàn tiệc, Giọt linh hồn rơi vào đêm, Giao cảm sóng…

Triển lãm diễn ra đến hết ngày 3.4.2022 tại Mây Artspace (36/70 Nguyễn Gia Trí, Q.Bình Thạnh, TP.HCM)

Vết căn nguyên, cuốn sách của của Huỳnh Lê Nhật Tấn vừa được NXB Mỹ thuật phát hành trong tháng 3.2022

Vết trượt

Tác phẩm Phận người và chó

Máu đôi mắt bò tót (sơn dầu trên bố) 90x70 cm (2015)

NVCC

Nhà nghiên cứu Hà Vũ Trọng nhận xét về những tác phẩm của họa sĩ Huỳnh Lê Nhật Tấn, trong đó có Vết căn nguyên: “Trú xứ của Tấn, một cõi nghệ thuật ở ngoài nghệ thuật, ngoài biên địa hàn lâm, ngoài những tiêu chuẩn quy định của nghệ thuật. Và một khi những xung lực của trực giác được phóng thích, bằng những nguyên liệu tươi sống của loại nghệ thuật thô mộc (art brut) ùa ra, tươi rói, nguyên sơ và chân thực, nhằm tái hiện những tâm cảnh trong miền tàng thức, của ký ức và sự u uất của hiện hữu. Bên cạnh chín loại trú xứ của loài hữu tình, trú xứ của Tấn là cõi nào, ở đó nó chờ đợi nối kết mọi kinh nghiệm cảm thông của tha nhân trong một nẻo quê chung bằng ngôn ngữ của nghệ thuật. Trong trú xứ ấy, độc đáo nhất là cái được chiêm ngắm và người chiêm ngắm trở thành một”. Triển lãm diễn ra đến ngày 3.4.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.